Kiedy można zastosować powtarzające się świadczenia niepieniężne (176 ksh)?

Kiedy można zastosować powtarzające się świadczenia niepieniężne (176 ksh)?

Jesteś wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Możliwe, że dobrym rozwiązaniem będą dla Ciebie powtarzające się świadczenia niepieniężne na rzecz spółki, które pozwalają na otrzymywanie wynagrodzenia za świadczenia wykonywane dla spółki, które nie jest objęte składką ZUS! Sprawdź, czy to rozwiązanie będzie odpowiednie w Twoim wypadku.

Podatkowy plus i minus:

PLUS: brak składek ZUS (brak objęcia tytułem do ubezpieczeń społecznych).

MINUS: 12% do 120.000 zł, ale 32% podatku powyżej (opodatkowane na skali).

Pamiętaj tylko, że nie można wprowadzać w spółce sztucznych rozwiązań bo może to być sprzeczne z prawem. Wprowadzone rozwiązania powinny być zawsze zgodne z obowiązującymi przepisami.

Spis treści

Często zadawane pytania - FAQ

Jak wdrożyć powtarzające się świadczenia niepieniężne w spółce z o.o.?

Żeby wdrożyć powtarzające się świadczenia ze 176 ksh, należy wprowadzić w umowie spółki obowiązek wspólnika do udzielania powtarzających się świadczeń niepieniężnych i określić ich zakres.

Co ważne – jest to obowiązek,  a nie prawo – więc spółka będzie mogła później wymagać, aby wspólnik je realizował.

Czy pełnienie funkcji w spółce (np. w zarządzie) może być świadczeniem ze 176 ksh?

Pełnienie przez wspólnika funkcji, na przykład członka zarządu, członka rady nadzorczej nie jest powtarzającym się świadczeniem niepieniężnym.

Jest to świadczenie ciągłe. Powtarzające się świadczenia to takie, które mają miejsce raz na jakiś czas (raz na tydzień, miesiąc, rok itd.). A funkcję pełni się przez cały okres, na który jest się do niej powołanym.

Czy mogę udzielać świadczeń ze 176 ksh na rzecz spółki od razu po zmianie umowy?

Niestety nie możesz udzielać powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki od razu po tym jak dokonasz zmiany umowy spółki. Konieczne jest zarejestrowanie tej zmiany przez Krajowy Rejestr Sądowy, na podstawie Twojego wniosku – zwykle trzeba czekać na decyzję sądu kilka miesięcy.

Jak opodatkowane są świadczenia ze 176 ksh?

Powtarzające się świadczenia niepieniężne ze 176 ksh są opodatkowane na skali podatkowej. Oznacza to, że do 120.000 złotych w skali roku, opodatkowane są w wysokości 12% PIT, a powyżej tej kwoty 32% PIT.

Czy wspólnik zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, może sprzedaż udziały?

Jeśli w umowie spółki nie zostanie uwzględnione odpowiednie zastrzeżenie – zbycie udziału przez wspólnika zobowiązanego na podstawie 176 ksh, będzie wymagało zgody spółki.

Na czym polegają powtarzające się świadczenia niepieniężne, o których mowa w 176 ksh?

Artykuł 176 Kodeksu spółek handlowych przewiduje, że wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych.

Może więc wykonywać (odpłatnie) określone rzeczy dla spółki.

Takie zobowiązanie należy wskazać w umowie spółki i oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń.

Przepis ten daje więc możliwość obciążenia wspólnika pewnymi obowiązkami. Może przynosić to wymierne korzyści zarówno spółce, jak i obowiązanemu wspólnikowi. Może to być uwarunkowane specjalistyczną wiedzą wspólnika w jakiejś dziedzinie lub posiadanymi umiejętnościami.

Z perspektywy wspólnika – jest to oczywiście możliwość uzyskiwania wynagrodzenia za działania na rzecz spółki, które nie jest oskładkowane.

Jeśli już na tym etapie uważasz, że powtarzające się świadczenia niepieniężne to ciekawe rozwiązanie dla Twojej firmy, ale potrzebujesz pomocy w załatwieniu formalności i wdrożeniu zmiany – skontaktuj się z nami przez ten formularz. Pomożemy Ci w całym wdrożeniu.

Jak określić wynagrodzenie wspólnika przy 176 ksh?

Wspólnikowi obowiązanemu do powtarzających się świadczeń niepieniężnych wypłacane jest wynagrodzenie. Powinieneś takie wynagrodzenie mieć określone w jakiś sposób – w zleceniu od spółki, w umowie ramowej pomiędzy wspólnikiem i spółką. Ważne, żeby nie było ono arbitralnie wymyślane tylko wynikało z konkretnych podstaw.

Przy okazji – wynagrodzenie, o którym mówimy przysługuje również w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe spółki nie wykazuje zysku. Co więcej możliwe jest również zaliczenie tego wynagrodzenia na poczet wkładów do spółki.

Wynagrodzenie nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Oznacza to, że spółka nie powinna płacić za świadczenia wspólnika więcej niż zapłaciłaby za to samo na „wolnym rynku”.

Nie oznacza to jednak, że nie istnieją żadne przeciwskazania do tego, aby wynagrodzenie to ustalić na poziomie niższym od cen rynkowych. W takim wypadku spółka może się narazić na uznanie różnicy między rzeczywistym wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem rynkowym jako świadczenia częściowo nieodpłatnego, powodującego dodatkowy przychód po stronie spółki. To z kolei może narażać spółkę na negatywne konsekwencje podatkowe.

Wynagrodzenie może być określone w różny sposób jako kwota stała, kwota zmienna, określona za roboczogodzinę itd. Określenie wysokości wynagrodzenia może także być uzupełnione przez wskazanie klauzuli waloryzacyjnej.

Przykładowo, jeżeli wspólnik jest zobowiązany do świadczeń w postaci przeprowadzania szkoleń dla pracowników spółki, jego wynagrodzenie będzie ustalone według stawki za roboczogodzinę lub za przeprowadzone szkolenie. Z drugiej strony, jeżeli zobowiązanie to ma polegać na przeprowadzaniu periodycznie kampanii marketingowych, ustalenie wynagrodzenia będzie uzależnione od wykonania danego świadczenia, w tym konkretnym przedziale czasowym.

Ważne, żeby stawka była rynkowa i została jakoś określona. Pamiętaj, że nie musisz w umowie spółki od razu wskazywać sztywnej kwoty (ani w ogóle jakiejkolwiek). Możesz w niej wskazać, że wynagrodzenie będzie ustalane według jakiś kryteriów, np. w zawartych każdorazowo umowach/zleceniach.

Jak określić obowiązki wspólnika przy 176 ksh?

Nałożenie na jednego z wspólników bądź większej ich liczby, świadczeń wskazanych w art. 176 k.s.h., musi być ustanowiony w umowie spółki. Zastrzeżenie w umowie spółki świadczeń niepieniężnych jest możliwe w momencie jej zawierania, jak również w terminie późniejszym. W takim wypadku konieczna jest zmiana umowy spółki.

Potrzebujesz pomocy przy zmianie umowy spółki? Pomożemy Ci sformułować umowę i uwzględnić w niej świadczenia niepieniężne wspólnika, a także inne zmiany, których potrzebujesz. Zadbamy również o późniejsze formalności i zgłoszenie nowej umowy do właściwych rejestrów.

Skontaktuj się z nami poprzez poniższy formularz kontaktowy, skontaktujemy się i razem ustalimy jak możemy Ci pomóc.

Postanowienie umowne powinno dokładnie określać rodzaj i zakres świadczeń oraz określać, którzy wspólnicy są zobowiązani, w jakiej wysokości przysługuje wspólnikowi wynagrodzenie, ewentualnie wskazywać sposób wyliczenia wynagrodzenia.

Pamiętaj, że z jednej strony takie postanowienie umowy musi zawierać wymienione wyżej elementy (tj. jakie to będą świadczenia, kto będzie miał obowiązek je wykonywać i jak często oraz przynajmniej w podstawowym zakresie – na jakich zasadach będzie wypłacane wynagrodzenie), z drugiej strony zbyt drobiazgowe opisanie tych świadczeń będzie wiązało się z tym, że rozwiązanie będzie niepraktyczne bo ewentualne odejście od tego, co zostało opisane, będzie wymagało zmiany umowy spółki. 

Jak wyglądają ograniczenia w rozporządzaniu udziałem?

Rozporządzenie udziałem to inaczej jego zbycie (sprzedaż, darowanie komuś itd.). 

Jeżeli w umowie spółki nie postanowiono inaczej, zbycie udziału obciążonego obowiązkiem świadczeń określonym w art. 176 k.s.h., może nastąpić jedynie za zgodą spółki. Co ważne – zwróć uwagę, że jest to zgoda spółki, a nie innych wspólników. Oznacza to, że zgodę musi udzielić zarząd spółki, zgodnie z zasadami reprezentacji wynikającymi z umowy spółki i KRS.

Uzależnienie zbycia udziału od zgody spółki daje jej kontrolę nad tym, kto aktualnie jest zobowiązany do określonych świadczeń. Kontrola obrotu takim udziałem może pozwolić spółce na stabilne funkcjonowanie w sytuacji gdy wspólnik zobowiązał się do świadczeń związanych z jego profesjonalną wiedzą lub umiejętnościami, wpływającymi w zdecydowanym stopniu na działalność spółki.  

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 września 1993 r. w sprawie o sygn. II CRN 60/93 – zbycie udziału wbrew woli spółki nie ma skutku wobec spółki. Zbywca w dalszym ciągu będzie zobowiązany do świadczeń przypisanych do jego udziałów. Innymi słowy – transakcja dojdzie do skutku, ale spółka dalej będzie mogła żądać wykonywania świadczeń od (byłego już) wspólnika.

Orzecznictwo ZUS. Na co uważać przy 176 ksh?

Instytucja powtarzających się świadczeń niepieniężnych zyskała na popularności wraz z wdrożeniem „Polskiego Ładu”. Pozwala bowiem na uniknięcie składki ZUS i składki zdrowotnej. 

Wzrost zainteresowania tym rozwiązaniem, spowodował również zwiększony sceptycyzm ZUSu odnośnie legalności i prawidłowości wdrożenia powtarzających się świadczeń niepieniężnych u niektórych przedsiębiorców.

Kwestią,  która przewijają się w decyzjach ZUS, jest pozorność powtarzalności świadczeń, które tak naprawdę są wykonywane w sposób ciągły i stanowią typową usługę, realizowaną co miesiąc na rzecz spółki. 

ZUS kwestionuje sytuacje, w których świadczenia mają charakter typowo „usługowy” i ich powtarzalność jest fasadowa (tak naprawdę są to świadczenia de facto wykonywane ciągle). Zob: pismo z dnia 6 kwietnia 2023 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, sygn.: DI/100000/43/161/2023.

Według ZUS, nieprawidłowe będzie więc wskazanie, że wspólnik ma realizować określoną usługę na rzecz spółki w wymiarze ciemniejszym niż np. 70 godzin i nie większym niż 160 godzin w miesiącu.

Zwróć uwagę na powyższą kwestię, przy wdrażaniu powtarzających się świadczeń niepieniężnych w swojej firmie. Pamiętaj też, że stanowisko ZUS nie musi być koniecznie prawidłowe, jednak świadomość jego istnienia – na pewno oszczędzi Ci wielu potencjalnych problemów i ryzyka konieczności walki w sądzie.

Podsumowanie

Określenie powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki może przynieść korzyść spółce oraz zobowiązanemu wspólnikowi. Spółka może być zainteresowana specjalistyczną wiedzą oraz umiejętnościami wspólnika, które pomogą jej w danej dziedzinie prowadzenia działalności. Wspólnik zaś ma możliwość „sprzedaży” swoich świadczeń (uwaga na nazywanie tego usługami!) oraz uzyskania w zamian wynagrodzenia na korzystnych warunkach.

Trzeba jednak zwrócić szczególną uwagę na rodzaj i zakres takich świadczeń.

Świadczenia powinny być wyraźnie inne od tych, które wspólnik świadczy jednocześnie z tytułu uczestnictwa w spółce, zwłaszcza jeżeli pełni on jakiekolwiek funkcje w organach spółki (tzn. nie mogą to być takie świadczenia, za które wspólnik dostaje już pieniądze na innej podstawie).

Zakres świadczeń powinien być wyraźnie powtarzający się, a więc wykonywany w miarę regularnie, w pewnych odstępach czasu.

Aha – i pamiętaj, że umowa spółki określa obowiązek świadczenia na rzecz spółki. Zobowiązany wspólnik musi więc te świadczenia realizować, a nie tylko może.

Plusem tego rozwiązania jest brak obowiązku płacenia składek ZUS, minusem na pewno fakt, że jest to praca opodatkowana według progresji podatkowej (12% do 120.000 i 32% powyżej tej kwoty).

A i pamiętaj, że nie wolno wykorzystywać mechanizmów prawnych wyłącznie po to, żeby zapłacić mniej podatku. Taka optymalizacja może zostać zakwestionowana przez urząd skarbowy. Wybór określonych rozwiązań powinien zawsze mieć sens ekonomiczny (a nie tylko fiskalny/podatkowy). 

Jeśli uważasz, że opisane tutaj świadczenia byłby dla Ciebie ciekawym rozwiązaniem, ale nie czujesz się na siłach wdrożyć ich samemu. Skontaktuj się z nami za pomocą tego formularza. Bez problemu pomożemy.